สวัสดีครับ ตอนนี้มาอัปเดตในเรื่องของ Fintech ปี 2024 ที่ผ่านมาว่าส่วนใหญ่เขาทำอะไรกัน ส่วนนี้ผมก็ได้เอาข้อมูลของ CB Insights ที่เขาคัดเลือก Top 100 Fintech ประจำปีมา ก็วัดจากหลายๆอย่างทั้งเรื่องสภาพทางการเงินบริษัท การที่มีนักลงทุนเข้ามาลงทุน รวมถึงการเติบโต หรืออื่นๆ ซึ่งข้อมูลที่คัดออกมาแยกแต่ละกลุ่ม ผมดูแล้วก็น่าสนใจไม่น้อย ใครพร้อมแล้วก็ติดตามต่อกันได้เลยครับ😃
แปลกใจ แต่ไม่แปลกใหม่ ธุรกิจที่เข้ายาก แต่เงินมาก
ขอเปิดมาก่อนเลยครับว่าเป็นที่น่าแปลกใจที่ในปีนี้ ธุรกิจที่ทำ Fintech แล้วออกมา Work ที่สุดกลับเป็นกลุ่ม Wealth Management รองลงมาคือ Embedded Finance และ Insurance ตามลำดับ
ทั้งในกลุ่ม Wealth และ Insurance ส่วนใหญ่ธุรกิจจะทำเกี่ยวการให้บริการ Consult เช่น กลุ่ม Wealth จะเป็นเรื่องวางแผนการเงิน ส่วน Insurance เป็นเรื่องของการให้คำปรึกษาเรื่องประกันของธุรกิจ ก็อาจพูดได้ว่าธุรกิจแบบ Traditional Fintech ปัจจุบันก็ยังคง Work อยู่ ไม่ได้มีอะไรมา Disrupt แต่เมื่อไรที่ใครเป็นผู้เล่นหน้าใหม่ ก็อาจต้องมี Secret Sauce อะไรบางอย่างที่ทำให้ไปสามารถเบียดเอาส่วนแบ่งการตลาดของผู้เล่นหน้าเก่าได้ ซึ่งอันนี้แหละ ก็จะเริ่มมีเรื่อง Tech เสริม เข้ามา เช่น บริษัทประกัน ก็อาจจะมีการนำเอาระบบ AI ที่สามารถทำโมเดลประกันก้าวล้ำ ที่สามารถให้เบี้ยประกันต่ำในความเสี่ยงที่รับได้ เหนือกว่าผู้เล่นในตลาดอื่น
ต่อมาเป็นกลุ่ม Embedded Finance ที่เป็นกลุ่มได้รับความนิยมรองลงมา อันนี้ไม่น่าแปลกใจ เพราะ ไม่ว่าจะเป็นสถาบันการเงิน หรือธนาคารที่มีทุนอันล้นพ้น ต่างก็อยากขยับขยายเพิ่ม Financial Product ต่างๆมาขาย ซึ่งบริษัทที่สามารถ Capture Demand เหล่านี้ได้ และมี Solution เรื่อง Infrastructure ที่ Ready-to-Use ก็พร้อมรอเงินเข้าประเป๋าอันท่วมท้นได้เลย
ส่วนธุรกิจกลุ่มอื่นๆส่วนใหญ่จะเป็นบริษัท Fintech ที่ขาย IT Solution ตามแต่ละ Sector ซึ่งเทคโนโลยีที่เห็นเด่นชัดๆเลยที่มา Bundle กับกลุ่ม Solution พวกนี้ คือ พวกการทำ Automation มาช่วยลดคนทำงาน Manual และพวก No Code/Low Code ที่ทำให้คนทั่วไปสามารถมาปรับแต่งระบบโดยที่ไม่ต้องกลับไปพึ่ง Vendor หรือ IT ได้ รวมถึงการที่มีระบบ AI ปฏิบัติการอยู่ด้านหลัง
ตัว Gen AI ที่นำเอามาใช้กับธุรกิจ Fintech ที่ถูกคัดเลือก อันนี้ยังมาไม่เยอะ แต่ก็มีตัวที่น่าสนใจ เช่น Norm Ai ที่เป็น Gen AI ในการปรึกษาเรื่องกฏระเบียบ Compliance หรือจะ Powder ที่ได้มีการประยุกต์เอา Gen AI มาใช้สรุปที่ประชุม จากข้อมูลไฟล์เสียง กับเอกสารเขียนมือ เป็นต้น ซึ่งในช่วง 1–2 ปีนี้ ธุรกิจที่ทำ Gen AI บูมมาก นักลงทุนต่างก็อยากจะลงเม็ดเงิน แต่ดันไม่ค่อยมีธุรกิจใหม่ที่มาติดอันดับในกลุ่ม Fintech นี้เลย ก็อาจเป็นคำถามว่า ธุรกิจ Gen AI ทำเงินได้จริงเปล่า มี Use Case มาประยุกต์ใช้ได้ในกลุ่ม Fintech และทำเงินได้หรือไม่ หรือเป็นสิ่งที่แค่ Hype กัน เป็นธุรกิจที่ทำได้แค่โดยปลาใหญ่ ก็ต้องมาลองดูต่อกันไป
ส่วนในกลุ่ม Blockchain ก็มีธุรกิจที่หลุดมาในปีนี้เพียงแค่ 2 ตัว ก็อาจตีความหมายได้ว่าเป็นยุคตกต่ำของ Blockchain จากยุคทองเมื่อหลายปีที่แล้ว ก็ต้องมาลุ้นต่อในปีหน้าเช่นกัน ซึ่งจากที่ทรัมป์ได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดี ก็หวังว่าจะทำให้ Fed ลด Guard ต่ำลงในเรื่องการ Adoption ทั้ง Blockchain, Cryptocurrency รวมไปถึง CDBC โดยถ้าทำได้ก็เชื่อว่าสิ่งนี้แหละก็จะเป็นจุดเริ่มต้นที่ขยาย Use Case การนำไปใช้สู่ประเทศอื่นต่อๆไป
โอเคร ต่อไปจะเป็นส่วนที่ผมคัดธุรกิจ Fintech ที่ผมคิดว่าน่าสนใจในแต่ละ Sector มานะครับ ก็ลองไปอ่านกันว่าเขาทำอะไรกันบ้าง
Banking
ธุรกิจที่น่าสนใจในกลุ่มนี้ คือ กลุ่มแบงก์ที่เน้นรับเปิดบัญชีชาวต่างชาติ แถมเป็น Neo Bank ที่เป็น Digital Bank แบบเต็มตัว ก็เป็นธุรกิจที่ยังมีช่องว่างให้เล่นสู้กับ Local Bank เดิม ส่วนธุรกิจอื่นๆในกลุ่มนี้ ก็จะเป็นพวกขาย IT Solution ให้กับ Bank
Bank ใน US ที่เน้นปัญชีชาวต่างชาติที่เป็น Expat
Capital Market
Fintech ที่ทำกลุ่มตลาดทุนแล้วปัง คือ กลุ่มที่นำ Solution พวก Automation และการทำ Enterprise Data Managment ทำให้ชีวิตการทำงานในแต่ละวันง่ายขึ้น จากที่ปกติงานในกลุ่มห้องค้าเต็มไปด้วยข้อมูลการลุงทุน และเอกสารมากมาย
Fintech ที่ช่วยในการทำด้าน Automation ในด้านธุรกิจการลงทุน
Compliance & Risk Management
บอกเลยว่าการจะทำอะไรในธนาคาร เวลาเกือบทั้งหมดส่วนใหญ่ผลาญไปกับการเช็ก Risk และตีความกฎระเบียบ Compliance ซึ่งก็เช่นกับกลุ่ม Capital Market ที่ถ้ามี Tool ที่มีช่วยเรื่องเอกสาร หรือมีสิ่งใหม่อย่าง Gen AI ที่มาช่วยเรื่องตีความก็จะเป็นการ Disrupt ธุรกิจนี้ที่ใช้คนได้อีกระดับ
ใช้ Gen AI เสมือนเป็นทีปรึกษา Compliance ตรวจกฏระเบียบของแบงก์ชาติ US
Cross Border Payment
กลุ่มที่สร้างพวก Solution หรือ Wallet ให้บริษัท หรือสถาบันการเงินต่างๆ ทำบริการเงินต่างประเทศได้
กระเป๋าเงินที่สามารถทำการแปลงสกุลเงินต่างประเทศในเรทที่ดีของสิงค์โปร ซึ่งตอนนี้ทาง KBank ก็นำมาใช้
Cryptocurrency & Blockchain
เป็นกลุ่มที่น่าแปลกใจที่มีบริษัทอยู่ในเกณฑ์ของ CB Insights น้อยมาก ซึ่งตัวที่อยู่ในเกณฑ์ก็จะเป็นตัวที่ทำเรื่อง Settlement ให้เงินจากโลก Blockchain กลับมาเป็นเงินแบบ Traditional ไม่ว่าจะเป็นการทำ Stable Coin หรือการเอามา Bridge จากหลายๆ Chain หรืออื่นๆ
ให้บริการ Blockchain Infrastructure ในการทำเรื่อง Stable Coin Payment และทำการ Bridge กับเหรียญหรือธนาคารอื่น
Data Extraction
กลุ่มนี้ก็เป็นกลุ่มที่แอบแยกย่อยไปในแต่ละกลุ่ม ซึ่งสิ่งที่น่าสนใจ คือ ปัจจุบันเรามีเทคโนโลยี Gen AI ที่ช่วยทำให้ Solution ในกลุ่มนี้ Solid มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการแปลงเอกสาร หรือเสียงจากประชุม ให้มาเป็นข้อมูลที่เอาไปใช้ต่อได้ หรือการทำสรุปข้อมูลเหล่านี้แบบ Auto โดยที่เราไม่ต้องมาเสียเวลาทำเอง
Gen AI ที่สามารถทำสรุปที่ประชุม หรือเอาไปวิเคราะห์ต่อได้ ไม่ว่าจะเป็นเอกสารเขียนมือ ไฟล์อัดเสียง ไฟล์ดิจิทัล
Embedded Finance
กลุ่มนี้ก็เป็นกลุ่มฮ๊อตฮิตมานานในกลุ่ม Fintech เป็นกลุ่มที่มาอันดับ 2 ในการจัดอันดับ เพราะ สถาบันการต่างๆทุนหนาและต้องการนำระบบ IT หลังบ้านมาช่วยจัดการทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง Payment, Lending, Core Bank หรืออื่นๆ
Low Code Platform ที่จะช่วยให้คนทั่วไปสามารถมาเขียนโปรแกรม ที่ Ingrate ระบบหลังบ้าน Legacy ของธนาคารหลายๆระบบได้โดยง่าย
Financial Management & Accounting
พวกระบบจัดการหลังบ้านเรื่อง Financial Operation ซึ่งตัวที่สนใจคือ Platform พวก No Code/Low Code ที่จะมาแทนที่ระบบเดิมๆ
ตัวเอา Platform No Code มาช่วยพัฒนาระบบ Automation ในดู Financial Operation หลังบ้าน
Fraud Detection & Prevention
กลุ่ม Fraud เป็นกลุ่มตลาดอีกกลุ่มที่มีคนมาจับอยู่ เพราะ การสูญเสียรายได้หลักของธนาคาร ถ้าไม่ใช่เรื่องเบี้ยวหนี้ ก็จะเป็นเรื่อง Fraud เลย ซึ่งเรื่อง Fraud Detection ก็จะเป็นการแข่งกันเรื่องของ AI Model ของแต่ละบริษัทเลยว่าใครดีกว่ากัน
บริษัทที่ทำเรื่องพวก Fraud Detection, Risk Scoring, Transaction Monitoring
Insurance
กลุ่มประกันก็เป็นกลุ่มที่ไม่ใช่ย่อย มีบริษัทมากสุดเป็นอันดับ 3 กลุ่มนี้ก็คล้ายๆกับกลุ่มของ Fraud ที่บริษัทใดที่ Provide Solution ที่ใช้มา AI จัดการเรื่องพวก Insurance Model ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเบี้ยประกันหรืออื่นๆ เหนือกว่าคู่แข่งได้ ก็จะเป็นที่ต้องการของตลาด
Solution ที่เอา Machine Learning มาพยากรณ์ทำโมเดลพวกประกัน
Lending
ตัว Lending ที่ CB Insights เอามาก็มีน่าสนใจ 2 ตัว ซึ่ง 2 ตัวนั้นก็เป็นถึงระดับ Series C โดยตัวนึงก็ทำเกี่ยวกับระบบจัดการหนี้ตัวเองสำหรับคนกู้เยอะ กับอีกอันนึงก็เป็นบริษัทที่รวบรวม Credit ต่างประเทศ เป็น Criteria ที่ทำให้ Bank สามารถมาพิจารณาการปล่อยสินเชื่อได้ง่ายขึ้นจากเดิมที่มีแต่ข้อมูลรายได้หรืออื่นๆภายในประเทศ
บริษัทที่ทำ Solution ช่วยหาข้อมูล Credit ที่ต่างประเทศเวลาใครมาขอสินเชื่อ
Payment Acceptance
ตัว Solution ที่ทำบริการชำระเงินไม่ว่าจะเป็น Online Payment หรือ EDC อะไรก็ว่ากันไป ก็กลุ่มนี้ตลาดค่อนข้างใหญ๋ ถ้าใครสามารถเอา Solution ไปให้ลูกค้าใช้ได้ รับรองว่าได้รายได้เข้ามาเป็นกอบเป็นกำ
ตัวที่ทำ Solution Payment ให้กับ Game ต่างๆ ซึ่งก็เป็น Startup ที่มีนักลงทุนมาลงทุนมูลค่ามากที่สุดในกลุ่มของ CB Insights คัดมานี้
Payroll
กลุ่มที่ Provide Solution ในการจ่ายเงินเดือนไม่ว่าจะเป็นของธนาคาร หรือธุรกิจต่างๆ
กลุ่มที่ Provide Payroll Solution ที่เน้นไปในกลุ่มของ Neo Bank
Reward
กลุ่มพวกที่ทำ Solution ในการจ่ายพวก Reward ไม่ว่าจะเป็น Cashback หรืออื่นๆที่บริษัทต่างๆทำ ซึ่งก็มีท่าเล่นหลายท่า
ตัวนี้ก็รองมาเป็นอันดับ 2 ที่มีนักลงทุนมาลงทุนมูลค่ามากที่สุด Concept ก็น่าสนใจมากคือ คนที่เช่าอะไรต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเช่าบ้าน เช่าคอนโด สามารถมาลงทะเบียนใน Loyalty Program ของ Startup เพื่อมาเอา Point ได้แลกของฟรีๆ
Spending Management
กลุ่มที่เอา Solution มาช่วยในการจัดการพฤติกรรมการจับจ่ายไม่ว่าจะเป็นคนธรรมดาหรือบริษัท
บริษัทที่ทำเรื่อง Spending Managment ให้กับธุรกิจ
Sustainability Enablement
กลุ่มลดโลกร้อน พลังงานสะอาด ก็มีติดอันดับแค่ 2 ตัวตัวนึงทำเรื่อง Tax Credit สำหรับบริษัททำพลังงานสะอาด กับอีกตัวนึงทำเรื่อง Carbon Accounting
บริษัทที่ทำ Solution เป็น Ecosystem ให้บริษัทต่างๆมาซื้อ Tax Credit สำหรับบริษัททำพลังงานสะอาด
Wealth Management
กลุ่มนี้มีบริษัทมากที่สุดมาอันดับ 1 จากการจัดอันดับของ CB Insights ส่วนใหญ๋ก็จะเป็นธุรกิจให้บริการแนว Traditional ให้คำปรึกษาวางแผนทางการเงิน ซึ่งมันเป็นสิ่งที่ไม่ตาย คนที่ต้องการอยู่ตลอด
บริษัทที่ทำ Solution Plugin กับ Product ที่ทำแผนทางการเงินเกี่ยวกับการเกษียน
Workflow Automation
กลุ่มนี้ก็บอกได้เลยว่าเป็นอีกกลุ่มที่มีไปแอบแฝงอยู่ในอีกหลายๆกลุ่ม เนื่องจากทุก Sector ต่างก็อยากมีความเป็น Automate ลด Manual ลดเอกสาร ซึ่งการมาของความ Automate ก็จะช่วยลดในเรื่องของ Resoruce และทำให้คนในโฟกัสแต่สิ่งที่ที่ต้องใช้ทักษะ และความคิดแทน
กลุ่มที่เอา Workflow Automation Solution มาขายในกลุ่มสถานบันการเงิน
ส่วนถ้าใครอยากได้ข้อมูลต้นทางจาก CB Insights สามารถไปดูได้ที่ลิงก์นี้ครับ
Fintech 100: The most promising fintech startups of 2024 — CB Insights Research
สรุปส่งท้าย
เป็นอย่างไรบ้างครับเพื่อนๆกับกลุ่มธุรกิจ Fintech ที่ทาง CB Insights คัดมา มีตัวอะไรน่าสนใจไหม ด้วยที่ธุรกิจ Fintech เป็นกลุ่มที่ถูกควบคุมโดย Regulator ก็อาจไม่ได้เห็นโมเดล Business อะไรใหม่ๆเยอะมากนัก อะไรที่เป็นด้านหน้ามักจะไม่ค่อยมีอะไรเปลี่ยนแปลง ส่วนใหญ่สิ่งที่เปลี่ยนจะอยู่ด้านหลังที่เป็นสิ่งที่ใช้ Support สิ่งที่อยู่ด้านหน้าที่เป็น Traditional เดิมอยู่ ซึ่งเราก็อาจะมีการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยพัฒนาสิ่งเหล่านี้ เช่น เรื่องAutomation, Low/No Code, AI ซึ่งสิ่งนี้แหละจะเป็นช่องทางโอกาสทางธุรกิจสำหรับหน้าใหม่ที่ทำให้เข้ามา Capture Sector Fintech นี้ได้ ด้วยการเป็น Role Enabler โดยที่ไม่จำเป็นต้องเป็นมาพระเอกทำด้านหน้าหรือผลักดันเองเสมอไป
สุดท้ายนี้ขอฝากประโยคนี้ไว้
ทุกคนล้วนมีหมวกเฉพาะของตัวเอง ทุกหมวกมีเส้นทางของมัน
เส้นทางที่คนอื่นเดินทางสำเร็จ ก็อาจเป็นเส้นทางที่สวมหมวกคนละใบกับเราก็ได้
P.S. สำหรับใครที่อยากติดตามบทความผมแบบนี้อีก สามารถกด Follow เพื่อรับบทความเรื่องหน้าไปอ่านก่อนใครได้เลยครับ ขอบคุณครับ 😁
